یلدا به معنی میلاد است. شب یلدا طولانی ترین شب سال و آغاز سردترین فصل سال است؛ شب چله! یلدا یعنی 30 آذر، روزی که ایرانیان در سراسر دنیا برنامه ای برای غلبه با سرمای پیش رو دارند؛ یعنی جشن گرفتن و دور همی های ایرانی! شب یلدا یعنی گرمای دور هم بودن، فال حافظ خواندن و هندوانه خوردن؛ بیدار ماندن و خندیدن!
آیین‌های شب یلدا گرچه در گذر ایام دستخوش تغییراتی شده اما همچنان در سنت‌های مناطق مختلف کشور مورد توجه قرار می گیرد. هرچند که زندگی ماشینی و گرفتاری‌های روزمره، موجب ایجاد فاصله میان مردم ایران با سنت‌ها و آیین‌های گذشته شده، اما هنوز هم جلوه‌ها و نمادهای از سنت‌های ویژه‌ای از ایران باستان در ایامی مانند شب یلدا و نوروز به چشم می‌خورد. نکته زیبا و بیادماندنی بلندترین شب سال در این است که همه ایرانیان اعم ازفارس،ترک،کرد،لر،بلوچ و عرب،شب یلدا را شب جشن، شادی، دور هم‌نشین ، مهرورزی، دوستی و صداقت می‌دانند.
چرا یلدا یک مناسبت خاص است؟
آخرین روز ماه آذر 21 دسامبر آخرین روز پاییز و ورود به زمستان سرد. یلدا به معنای تولد است. از آنجا که روزها بعد از یلدا به آرامی طولانی می شوند این جشن، تولد خورشید به عنوان نمادی از فتح کننده تاریکی و فتح خوبی هاست.
شاعر، یلدا را در شعر فارسی به سمبل چیزهایی مانند تنهایی، انتظار، جدایی فرد از محبوب می داند، به همان روشی که نور بر تاریکی، انتظار بر تنهایی پیروز می شود و نیکی غالب می شود.
تبریک یلدایی
به غیر از ایران، یلدا در کشورهای دیگر همچون تاجیکستان، افغانستان، آذربایجان، ارمنستان و ازبکستان برگزار می شود.
یلدای ایرانی
گذشتگان می گویند آداب و رسوم مرتبط با شب یلدا در زمان های قدیم برای محافظت از مردم در برابر شر در طولانی ترین شب بوده است. ایرانیان هزاران سال است که این روز را جشن می گیرند و رسومات حاکم بر این روز سالیان سال گرمی بخش روزهای سرد پیش رو در زمستان است؛ اکنون می خواهیم بدانیم که چگونه ایرانیان شب یلدا، طولانی ترین شب سال، را جشن می گیرند و برای پیوستن به این جشن، چه مراحلی را طی می کنند!
1. جمع شدن به دور سفره یا کورسی
به طور سنتی، میز پذیرایی یک کورسی است، یک میز چوبی کوتاه با آتش زغال سنگ کوچک (و تنظیم شده) در زیر آن (اگرچه امروزه از یک بخاری برقی استفاده می کنند) و با لحاف و پتو ضخیم پوشانده شده است. شما دور این میز می نشینید، پتو را به سمت بالا می کشید و پاهای خود را در زیر آن می کشید. آنقدر باورنکردنی گرم و دنج است که وقتی شما زیر آن پیچیدید، هیچ چیز نمی تواند شما را بیرون بکشد!
2. میوه های قرمز، آجیل و خشکبار را فراموش نکنید
نکته مهم در اینجا میوه های قرمز، به طور خاص هندوانه و انار است. خوردن هندوانه قرار است شما را از ابتلا به سرما در زمستان مصون کند و همچنین شما را از گرمای تابستان سوزناک به خوبی محافظت کند. پوست درخت انار نمادی از تولد یا طلوع زرشک است. دانه های یاقوت مانند آن نماد درخشش زندگی است. خرمالو، سیب و سایر میوه های پاییزی نیز زینت بخش سفره خواهند بود. هندوانه و انار که با گلپر خوشبو می شوند، میوه اصلی شما هستند.
آجیل و خشکبار(میوه خشک) را نیز درلیست اقلام پذیرایی بگنجانید. ایرانی ها اعتقاد دارند خوردن آجیل در این شب منجر به سعادت می شود! ( امیدوارم)
3. فال حافظ، فال عشق
فال حافظ سنتی است که به دنبال ارادت از استاد بزرگ یلدا باشید. پس چشمان خود را ببندید، یک سؤال بپرسید، دیوان حافظ را به طور تصادفی باز کنید و شعر را بخوانید و تفسیر کنید. ما این رسم را حافظ خوانی می نامیم.
در حالی که به خواندن حافظ مشغول هستید، سایر آثار ادبیات فارسی را بخوانید، مانند افسانه مورد علاقه خود از شاهنامه یا حکایت های خسرو و شیرین یا لیلی و مجنون.
4. جشن با غذاهای اصیل ایرانی
کادو شب یلدا
5- چای هل دار شب یلدا
6. با خانواده و دوستان خود از وقت لذت ببرید
یلدا را روز شکرگذاری ایرانیان در نظر بگیرید. تشکر از اینکه در کنار عزیزانتان قرار گرفته اید، از نعمت های سال گذشته تشکر می کنید و برای سلامتی و سعادت در سال آینده دعا می کنید.
7. تا ساعت های طولانی بیدار بمانید
هرچند که شب یلدا یک تعطیلی رسمی نیست اما صرفنظر از آن ، هرچه قدر که ممکن است بیدار بمانید و از کنارهم بودن در این جشن بزرگ لذت ببرید.
8. یادبود شب یلدا؛ کادو و هدیه ی یلدایی
برخی از ایرانیان در این شب کادویی به عنوان یادبود شب یلدا یه یکدیگر هدیه می دهند. این رسم در میان کارکنان و خانواده ها رواج بیشتری دارد. پیشنهادات ایکادو را نیز برای کادو شب یلدا مشاهده کنید.